Bir Ekonomistin Penceresinden: Güneş Lekeleri, Seçimler ve Görünmeyen Maliyetler Ekonomide temel bir gerçek vardır: kaynaklar sınırlıdır, ama istekler sınırsız. Her seçim bir fırsat maliyeti doğurur. Bu sadece bütçemizle, piyasalarla veya üretimle ilgili değildir; aynı zamanda bedenimiz ve sağlığımızla da ilgilidir. Güneşin altında geçirilen her an, görünürde bedava bir keyif gibi görünür, ama uzun vadede cildimizde bıraktığı izlerle bize bir “maliyet” olarak döner. İşte bu yazıda, “Güneş lekeleri neden oluşur?” sorusuna sadece biyolojik değil, aynı zamanda ekonomik bir bakışla yaklaşacağız. Çünkü her leke, aslında görünmeyen bir yatırımın, ihmal edilen bir kaynağın ya da yanlış yönlendirilmiş bir tercihin hikâyesidir. Güneş Lekelerinin Ekonomik…
8 YorumEtiket: bir
Hızlı cevap: “Karmanço” çoğu zaman ya yaylı bir çalgı olan kamançanın yerel telaffuzu/yanlış yazımıdır ya da Zazacanın bir adı olan Kırmançça/Kirmanckiyle karıştırılmış bir biçimdir. Karmanço Ne Demek? Yanlış Yazımdan Kültürel Haritaya Uzanan Meraklı Bir Soru Bu soruya yanıt ararken yalnız bir kelimenin peşine düşmüyoruz; müzik tarihine, dil siyasetine, internet çağının yazım alışkanlıklarına da bakıyoruz. “Karmanço” kulağa sıcak geliyor; ama hangi bağlamda geçtiğine göre anlamı değişiyor. Kimi zaman sahnede duyduğumuz bir yaylı çalgıya, kimi zamansa Anadolu’nun kadim dillerinden birine işaret ediyor. Peki hangisi doğru? Gelin üç katmanda açalım. 1) Çalgı Olarak “Kamança”: İran’dan Kafkasya’ya Yaylı Bir Yolculuk Kamança (kamancheh/kamancha), İran dünyasında…
8 Yorumİnisiyasyon Ne Demek? Edebiyat Perspektifinden Derinlemesine Bir İnceleme Kelimenin gücü, anlatının etkisi, edebiyatın büyülü dünyası… Her sözcük, bir anlamlar yumağını açığa çıkarırken, her cümle bir düşünce yolculuğuna çıkmamıza olanak tanır. Edebiyat, sadece sözcükleri dizmekten ibaret değildir. O, aynı zamanda insanın içsel dönüşümünü, evrimini, zamanla değişen düşüncelerini ve duygularını anlatmaya çalışır. Her kelime bir kapıyı aralar, her parantez bir soru işareti bırakır, her karakter ise bu kapıdan adım atarken karşımıza çıkan gizemli figürdür. İnisiyasyon da, edebiyat dünyasında bu kapıları aralayan, insanın içsel yolculuklarını keşfetmesine yardımcı olan bir kavramdır. Peki, “inisiyasyon” ne demek? Bu yazıda, bu terimi edebi bir perspektiften ele alarak,…
6 YorumOsmanlı’da Hâmîlik Geleneği Nedir? Geçmişin Sponsorluk Sistemi mi, İyilik Ekosistemi mi? Bir düşünün… Günümüz influencer’ları “marka iş birliği” peşindeyken, Osmanlı’da insanlar “hâmîlik” peşindeydi! Evet, yanlış duymadınız. O zamanlar kimse “PR çalışması” falan demezdi; ama biri biriyle ilgilendi mi, ömürlük bağlar kurulurdu. Hâmîlik, bir nevi o dönemin LinkedIn ağıydı diyebiliriz — ama biraz daha kahve kokulu, biraz daha divan üslubunda! Hâmîlik: Osmanlı’nın Sosyal Destek Zinciri Osmanlı’da “hâmî”, sadece para veren veya koruyan kişi değildi. Hâmî, bir sanatçının, şairin, hatta zanaatkârın arkasındaki görünmeyen kahramandı. Bugünkü tabirle; “sponsor, danışman, koç ve terapist” karışımı bir figür. Bir şairin hâmîsi varsa, o şairin geleceği garantiydi.…
4 YorumEdip Burak Ertoğan Kiminle Evlendi? Psikolojik Bir Mercek Bir psikolog olarak insan davranışlarının karmaşıklığı beni her zaman büyülemiştir. Duygular, düşünceler ve çevresel etkileşimler arasındaki ince bağları çözümlemek, kişisel hikâyelerin ardındaki motifleri görmek demektir. Bu perspektiften bakarak, Edip Burak Ertoğan kiminle evlendi? sorusunu sadece bir biyografik bilgi olarak değil; bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji eksenlerinde analiz edilecek bir insan deneyimi olarak ele alalım. Temel Gerçek: Evlilik Bilgisi Bilinen bilgilere göre, Edip Burak Ertoğan 31 Aralık 2015 tarihinde Gonca Vuslateri ile evlendi. [1] Evlilik haberi sosyal medya üzerinden ilan edilmiş, gizli bir törenle gerçekleştirildiği ifade edilmiştir. [2] Ancak bu evlilik uzun sürmedi;…
8 YorumHaile i Vaka Gerçek Mi? Bilimsel Bir Lensle İnceleyelim Bugün çok ilginç bir soruyu masaya yatırıyoruz: Haile i Vaka gerçek mi? Belki de bu isim, bazılarına tanıdık gelmeyebilir, ancak birçok kişi için bu kavram, bir efsane ya da bilinmeyen bir fenomeni işaret ediyor. Biz de bu yazıda, Haile i Vaka’nın bilimsel gerçekliğini araştırarak, konuyu daha yakından inceleyeceğiz. Hadi gelin, bilimsel bir merakla yola çıkalım ve bu fenomenin ardındaki sırları birlikte keşfedelim! Haile i Vaka Nedir? Öncelikle, Haile i Vaka nedir? Birçok kişi bu terimi duyduğunda, aklında değişik anlamlar belirebilir. Özellikle popüler kültürün etkisiyle, Haile i Vaka sıklıkla gizemli bir vaka…
8 YorumKaç Tane General? Ekonomik Bir Perspektif Üzerinden Analiz Ekonomi, sınırlı kaynaklarla sonsuz ihtiyaçları karşılamaya çalışan bir bilim dalıdır. Kaynakların kıtlığı, her kararın bir maliyeti olduğu ve her seçim sonucunun bir alternatifin kaybına yol açtığı gerçeğiyle şekillenir. Bu temel ilke, yalnızca ekonomik piyasaları değil, aynı zamanda toplumsal yapıları, organizasyonları ve hatta askeri sistemleri de etkiler. “Kaç tane general?” sorusu, aslında kaynakların nasıl dağıtıldığını, hangi alanlara yatırım yapıldığını ve bu yatırımların toplumsal refah üzerindeki etkilerini sorgulayan bir soru olarak karşımıza çıkar. Bu yazıda, piyasa dinamikleri, bireysel kararlar ve toplumsal refah perspektifinden “general” kavramını analiz edeceğiz. Piyasa Dinamikleri ve Kaynakların Dağılımı Bir ekonomist…
4 Yorum8’lik Hasır Demir Kaç Kg? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Bakış Günlük hayatımızda karşımıza çıkan pek çok şeyin aslında ne kadar derin sosyal etkileri olduğunu hiç düşünür müyüz? 8’lik hasır demir gibi teknik bir konuyu tartışırken bile, toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi dinamikleri göz önünde bulundurmak, bizlere daha kapsamlı bir bakış açısı sunabilir. İşte bu yazıda, bir inşaat malzemesi olarak 8’lik hasır demirin kilogramını tartışırken, toplumsal bakış açılarımızı da ele alacağız. Hepimiz günlük yaşamda, kadınların ve erkeklerin toplumda üstlendikleri rollerin ne kadar farklı olduğunu gözlemliyoruz. Kadınlar, empatik yaklaşımlarını sıkça sergileyerek, toplumsal etkileri tartışırken daha çok…
4 Yorum